“…zo boeiend dat ik een overzicht heb gemaakt van de 5 meest relevante en waardevolle ontwikkelingen die je als vertaalbureau of als freelance vertaler zeker in de gaten moet houden.”
Eigenlijk houd ik niet van het woord trends. Bij trends denk ik aan tijdelijke hypes die ook zo weer kunnen verdwijnen, bijvoorbeeld skinny jeans en sneakers met plateauzolen (ik hoop tenminste dat die laatste een trend zijn, want ik ben op z’n zachtst gezegd geen fan). Maar goed, dat is voor nu niet heel relevant of boeiend. Wel heel boeiend zijn de huidige ontwikkelingen in de vertaalindustrie. Zo boeiend dat ik een overzicht heb gemaakt van de 5 meest relevante en waardevolle ontwikkelingen die je als vertaalbureau of als freelance vertaler zeker in de gaten moet houden.
1. Machine Translation
Machine translation was tot voor kort eigenlijk een beetje de bamihap van de vertaalindustrie: werd onterecht behoorlijk op neergekeken. En ik zeg bewust tot voor kort, want het afgelopen jaar is de populariteit van deze vertaalmethode behoorlijk gestegen. Hoewel machine translation ook een aantal minpunten heeft, staan deze niet langer in verhouding tot de voordelen. Het grootste voordeel is toch wel dat het een stuk sneller en goedkoper is dan wanneer je een tekst door een vertaler laat vertalen. Natuurlijk zal een vertaling uit een vertaalmachine niet altijd honderd procent vlekkeloos zijn – iedereen heeft wel eens een tekst door Google Translate gehaald om vervolgens hardop te giechelen om de uitkomst – maar het is nog altijd lucratiever om de fouten er later uit te filteren dan om een vertaler in te huren om de hele tekst te vertalen.
2. Transcreation
Hier zijn we bij Ludejo al langere tijd actief mee bezig. Je zou het de overtreffende trap van vertaling kunnen noemen. Transcreation (transcreatie in het Nederlands) wordt namelijk ingezet wanneer zuiver vertaalwerk niet genoeg is. Bij transcreatie gaat het om marketing en merkbescherming. Oplettende lezers zullen al hebben opgemerkt dat de term transcreation opgebouwd is uit twee woorden: translation en creation. En dat is eigenlijk precies wat het is, niet meer en niet minder. Transcreation heeft in die zin ook veel raakvlakken met copywriting. Stel je voor dat een Amerikaans bedrijf een reclameslogan wil laten vertalen naar het Zweeds. Het bedrijf zal dan aan de vertaler vragen om een slogan te bedenken die net zo pakkend is als de Amerikaanse versie, maar dan in het Zweeds, en gericht op de Zweedse markt. Je moet bij transcreatie onder meer rekening houden met de doelgroep, hoe de producten of diensten die je wil verkopen door klanten worden gezien (het imago), culturele connotaties en wereldwijde merkoverwegingen. Da’s geen kattenpis, maar met een medialandschap dat continu aan veranderingen onderhevig is, is er vanuit grote merken en bedrijven steeds meer vraag naar transcreatie. Kortom, als je als vertaalbureau of freelance vertaler meer internationale klanten binnen wil halen, dan moet je transcreation zeker op je to-do lijstje zetten voor dit jaar.
3. Specialisatie
Specialisatie kan vooral voor freelancers een aanrader zijn. Specialiseren betekent eigenlijk dat je je beperkt tot een bepaalde doelgroep of een bepaald vakgebied. Anders gezegd: je kiest een niche waarin je wil uitblinken. Het voordeel daarvan is dat je op een gegeven moment zult worden gezien als een expert, en dat is positief, want opdrachtgevers doen graag zaken met iemand die ze als expert beschouwen. Bovendien is het belangrijk om je te onderscheiden, want je hebt als vertaler helaas te maken met een heleboel concurrenten die dezelfde diensten aanbieden. Kortom, het loont om jezelf wat exclusiever te maken, bijvoorbeeld door je te verdiepen in medische vertalingen. Je kunt zelfs nog een stapje verder gaan door je te richten op het vertalen van psychiatrische rapporten of bijsluiters voor medicijnen.
4. Video translation
Waarschijnlijk denk je bij video translation als eerst aan het vertalen en ondertitelen van films en series, maar er is meer: video marketing is ‘on the rise,’ en ook bedrijven maken steeds vaker gebruik van (instructie)video’s, zowel voor werknemers als voor klanten. Meer en meer informatie wordt overgebracht via video’s (alleen al op YouTube verschijnen elke dag zo’n 300.000 nieuwe video’s), en het overgrote deel daarvan is in het Engels. Zelfs wanneer je de kattenfilmpjes en de muziekvideo’s buiten beschouwing laat, houdt je behoorlijk wat video’s over, en je zou als vertaalbureau of als freelance vertaler toch wel een beetje dom zijn om deze potentiële inkomstenbron aan je voorbij te laten gaan… Bij Ludejo zitten we er in ieder geval bovenop: wij richten ons onder andere op video transcriptie, phrase-sync/dubbing en voice overs.
5. Connected translation
Connected translation is een term die nog niet zo bekend is, maar daar gaat de komende jaren zeker verandering in komen. De opkomst van connected translation hangt samen met de zogenaamde content economie waar we nu middenin zitten. Content is niet langer eenrichtingsverkeer waarbij informatie alleen richting de gebruiker stroomt, maar juist interactief. Denk maar aan social media platformen zoals Instagram en Youtube. Content creators, social influencers en consumenten reageren op elkaar, en zo ontstaat er een soort onafgebroken content-delivery-loop waar je als vertaalbureau op in moet springen, wil je deel uit blijven maken van de content flow. En als je kijkt naar de enorme groei van online marketing en de content economie, heb je als vertaalbureau eigenlijk weinig keus. Either you surf the wave or you sink to the bottom of the ocean. Nu denk je misschien ‘help,’ maar eigenlijk is deze tsunami aan content een positieve ontwikkeling. Meer content betekent immers meer werk, en meer werk betekent meer centjes. Het vergt alleen een flinke dosis aanpassingsvermogen. De nieuwe content moet vaak sneller worden geleverd, en de hoeveelheid aangeleverde content zal waarschijnlijk een stuk groter zijn. Maar nogmaals, als je daar als vertaalbureau op kunt inspringen, zullen er veel deuren voor je opengaan.